Toptancı hallerinde tarım ilaçları kalıntı denetimleri

Doğru zamanda, doğru şekilde, gerekli olduğu zamanda ve dozunda kullanılmayan tarımsal ilaçlar su, toprak ve havayı kirleterek insanlarda kanser, kalp, solunum ve nörolojik hastalıkların oluşmasına zemin oluşturmaktadır.

Tarımsal ürünlerdeki ilaç kalıntısı, üreticilerin eğitimsizliğinden, ilaç bayilerinden istedikleri ilacı satın alabilmelerinden, uygunsuz zaman ve dozlarda tarım ilaçlarını kullanmalarından, son ilaçlama ile hasat arasında geçmesi gereken süreye dikkat etmemelerinden kaynaklanmaktadır. Maalesef ülkemizde bu konu ile ilgili yeterli eğitim, denetim ve ceza mekanizması işletilmemektedir.

Mevcut Toptancı Hal Yasası'nın 16. Maddesine göre “ Toptancı halleri, halde işlem gören malların gıda güvenilirliği analizini, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenecek usul ve esaslara göre Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca yetkilendirilmiş kamu laboratuvarlarında veya özel laboratuvarlarda yaptırmakla görevli ve yükümlü kılınabilir” denilmektedir. Yani hal girişlerinde zirai ilaç kalıntı kontrolleri toptancı hallerin inisiyatifine bırakılmış durumdadır. Bu konuda düzenleme yapılarak toptancı hallerinde tüm ürünlerde olmasa bile ara sıra farklı ürünlerde mutlaka ilaç kalıntı analizleri yapılmalıdır. Kalıntı içeren ürünler toptancı hallerine alınmamalı ve imha edilmelidir. Aynı zamanda bu ürünleri üretenlere ceza işlemi de uygulanmalıdır.

Bitkiye uygulanan bir ilacın bakiyesinin tolerans limitine inmesi için belirli bir sürenin geçmesine ihtiyaç vardır. Bu süreye “son uygulama ile hasat arasındaki bekleme süresi” denilmektedir. Emekli bir ziraat mühendisi olarak üreticilerle beraber sürekli sahadayım. Sebze üreticilerinin aldığı veya bayilerin tavsiye ettiği birçok tarım ilaçlarının zamanında ve dozunda kullanılmadığını defaatle gördüm ve şahit oldum. Hatta son uygulama ile hasat arasındaki bekleme süresi 30 gün olan ilaçların bile salatalık, biber ve domates gibi sebzelerin hasat zamanlarında tavsiye edildiğine şahit oldum.

Üreticilere buradan çok önemli olan bazı hususları tekrar hatırlatmak istiyorum. Son uygulama ile hasat arasındaki bekleme süresi dolmadan ürünlerinizi hasat etmeyiniz. Bekleme süresi dolmadan ürünleri yemeyiniz ve yedirmeyiniz. Bekleme süresine uyulmadan hasat edilen ürünlerde kalıntı yüksek olur. İlaç bayilerinin de üreticilere tarım ilacı verirken son uygulama ile hasat arasındaki bekleme süresini dikkate almalarının çok önemli olduğunu bir kez daha hatırlatmak istiyorum.