Site ve hobi bahçelerinin bakımı

İyi tasarlanan site ve hobi bahçeleri, tekniğine uygun bakılmazsa, bir süre sonra bozulmaya başlamaktadır. Tutmayan, sonradan kuruyan veya budanmadığı için kontrolden çıkan bitkilerin yerine dikilen yeni bitkiler de kargaşaya sebep olmaktadır.

Genelde site bahçeleri çim ekilerek güzelleştirilmektedir. Bahçe kenarlarına da akasya, şimşir, leylandi, ardıç, mavi veya limoni servi gibi bitkiler dikilmektedir. Bu bitkiler çimler gibi yüzlek köklü olduklarından sık sulanmaya ihtiyaç duymazlar. Sık ve fazla sulama bu bitkilere zarar vermektedir. Bu bitkilerin yıllık su tüketim miktarlarına göre sulama aralığı ve zamanı belirlenmelidir.

Bahçe peyzajı yapılırken bahçe kenarları ile çim ekili yerler arasına 1-1.20 cm eninde çiçek yastığı oluşturulmalıdır. Yani çim ile çiçek alanı birbirinden ayrıştırılmalıdır. Çiçek yastığına farklı zamanda açan sürekli yeşilliğini koruyan değişik çiçek türleri ile suyu fazla sevmeyen ağaç ve çalı gurupları dikilmelidir. Güneşi fazla alan yerlerde çim alanı binalara en fazla 1-1.20 m kadar yaklaştırılmalıdır. Aksi takdirde binaların sıcağı çimleri kurutabilir.

Genelde bahçe bakımı denilince, yaz dönemi geldiği zaman sulama, çimlerin biçilmesi akla gelmektedir. Gübre olarak ta hayvan gübresinin verilmesi yeterli zannedilmektedir. Hayvan gübresi gerçekten çok faydalıdır. Organik maddesi yüksektir. Eğer kalmışsa içinde %1-2 civarında azot, fosfor ve potasyum vardır. Sadece hayvan gübresinin kullanılması bitkilerin ihtiyacını tam olarak karşılayamaz. Toprak tahlillerinin sonuçlarına uygun olarak gübre kullanılmalıdır. Özellikle toprak pH’ sının düşük (6’ nin altında) olduğu yerlerde kireçleme yapılması ve kireç içeriği yüksek gübreler kullanılması gerekirken, pH’nın yüksek (7.5’in üzerinde) olduğu yerlerde ise kükürt kullanılmalı ve kükürt içeriği yüksek gübreler tercih edilmelidir.

Bahçemizdeki bitkilerin bu besinlerden hangilerine ihtiyaç duydukları toprak ve yaprak analizlerinden anlaşılmaktadır. Ama site ve villaların temel kazımı sırasında çıkan topraklar ve dışarıdan getirilen topraklar çok değişkenlik gösterdiklerinden toprak analizleri çoğu zaman sağlıklı sonuç vermemektedir. Bu alanda tecrübeli ve uzman kişiler bitkilerin genel görüntüsünden, ihtiyaç duydukları besinleri anlayıp ilave gübre tavsiyesi yapabilmektedirler.

Çam türü ağaçların ibreleri toprağın yapısını asitleştirdiği için, toplanarak bahçeden uzaklaştırılmaları gerekmektedir. Dökülen yapraklar, kesilen çimler ve otlar, dal parçacıkları sonbaharda toplanarak açılan çukura doldurulup üzerleri kapatılarak bir yıl bekletildikten sonra, organik madde oranı yüksek kompost elde edilebilir.

Bahçe kenarlarına dikilen çit bitkileri (leylandi, ligustrum, mavi servi, şimşir, mazı v.b) nisan, mayıs ve eylül aylarında budanabilir. Kar yağışının fazla olduğu bölgelerde çit eninin dar tutulması ve tepelerine çatı şeklinin verilmesi kar yükünden zarar görmelerini biraz olsun engellemektedir.

Hobi bahçesi sahipleri bahçelerinde mümkün olduğu kadar fazla sayıda sebze ve meyve türü yetiştirmeye çalışmaktadırlar. Yetiştirilen her bir sebze ve meyve türü için ayrı ayrı sulama, gübreleme ve ilaçlama yapılması gerekebilir. Hobi bahçesinde titizlikle bakım yapılsa bile komşu bahçelerde aynı bakım işleri yapılmadığı için, hastalık ve zararlıların konukçuları buralarda hayatiyetlerini devam ettirmektedirler. Bu yüzden site ve hobi bahçelerinde zirai mücadele uzman kişilerin rehberliğinde diğer komşu bahçe sahipleri ile koordinasyon içinde yapılmalıdır.

Dikeceğimiz veya ekeceğimiz bitkilerin güneşi mi, yoksa gölgeyi mi sevdiği, büyüme hızı, enine ve boyuna büyüme kapasitesi gibi bilgiler iyi bilinmeli ve ona göre peyzaj planlaması yapılmalıdır.