Kralların yemeği: Kuşkonmaz

Kuşkonmaz, Avrupa’da ‘Kralların yemeği’, ‘Gurme ürünü’ olarak ifade edilen çok kıymetli bir sebzedir. İlk kez Cumhuriyet döneminde Mustafa Kemal Atatürk’ün isteği üzerine ülkemize getirilmiş ve Yalova Devlet Çiftliğinde üretilmiştir. Taze sürgünleri sebze olarak tüketilir. Çok yıllık bir sebzedir.

Çeşit ve bakım koşullarına göre aynı bitkiden 12-15 yıl süre ile hasat yapılabilir. İlk iki yıl verim alınmaz. Yüksek verim vermeye üçüncü yıl başlanmaktadır. Sarmaşık, kedirgen, bıcık, izvinye, tilki kuyruğu, tilkişen, ayrelli, acıot gibi farklı isimlerle anılmaktadır. Beslenme ve sağlık üzerine olumlu etkileri şunlardır.

Bünyesinde A, B1, B2, B12, C vitaminleri bulunur. Kalsiyum, demir, magnezyum ve potasyum yönünden zengin bir sebzedir. Karaciğer ve dalağın fonksiyonlarını yerine getirmesine yardımcı olur. Bünyesinde bulunan Asparajinamid, yaşlılarda hücreleri onarıcı etkiye sahiptir. Kilo kontrolüne ve bağışıklık sisteminin güçlenmesine olumlu etki yapar. Çocuk emziren kadınlar mutlaka tüketmelidir. Çünkü sürgünlerinin 100 gramında 54 miligram folik asit bulunmaktadır.

Kuşkonmaz yetiştiriciliğinde esas önemli olan faktör, toprak koşullarıdır. Kumlu ve hafif bünyeli topraklar daha iyidir. Çünkü kumlu topraklar kolay havalanabildiğinden çabuk ısınır ve sürgün gelişmesini teşvik eder. Toprağın açılarak sürgünlerin kesilmesi kolaylaşır. Bu da işgücünü azaltır. Kumlu topraklarda ürün miktarı ve kalitesi daha yüksektir. Kumlu topraklar fazla su tutmadığı için sürgünlerde çürüme meydana gelmez. Kuşkonmaz yetiştirilecek topraklardaki organik madde miktarı % 2-3 civarında olmalıdır.

Toprak pH’sı 6.0-6.8 arasında olmalıdır. Kuşkonmaz, kumlu-killi ve tınlı-killi topraklarda da yetiştirilebilir, ancak erkencilik söz konusu olmaz, geçici çeşitler için tercih edilebilir. Elde edilen kuşkonmazlar konserve sanayiinde kullanılabilir. Kuşkonmaz Ülkemizde yaklaşık 1300 dekar alanda ekilmekte, 1100 ton civarında üretimi yapılmaktadır. Yılda ortalama 200 ton ithalat, 20 ton civarında da ihracat yapılmaktadır. Hasat mart ayında başlamakta ve her iki ayda bir hasat yapılabilmektedir.

Ülkemizin iklimi bu sebzenin yetiştirilmesine çok uygundur. Tüm kıyı bölgelerimizde yetiştirilebildiği gibi iç kesimlerde örneğin Eskişehir, Bursa gibi iklimlere sahip bölgelerimizde kolaylıkla yetiştirilebilmektedir. Kuşkonmazın ülkemizde daha fazla üretilmesi ve tüketilmesi, çiftçilerimizin daha fazla kazanç elde etmesine, halkımızın da sağlıklı beslenmesine katkı yapacaktır. Uzun süredir yazılarıma ara verdiğim için okuyucularımdan özür dilerim.