​​​​​​​Karbon ticareti

2021 yılının Ekim ayında Paris İklim Anlaşması’nın TBMM tarafından onaylanması ve 2053 yılı için net sıfır emisyon vizyonunun açıklaması ile Türkiye’nin iklim politikalarının omurgası oluşturulmuş oldu.

Karbon Ticareti, Kyoto Protokolü altında sayısallaştırılmış emisyon azaltım yükümlülüğü alan ülkelere emisyon hedeflerini gerçekleştirmelerinde kolaylık sunmaktadır. Kyoto Protokolü'nün 17. maddesinde belirtildiği üzere, karbon ticareti ile ülkelere izin verilen emisyon hedeflerinden kullanmadıkları emisyon birimlerini satma izni verilmektedir.

Karbon piyasası, sera gazı azaltımı karşılığında elde edilen karbon sertifikalarının alınıp satıldığı piyasayı ifade etmektedir. Dünya Karbon ticareti ile gerçekleştirilen emisyon azalım miktarları her geçen gün artarak, 2011 yılı sonunda 10,28 milyar karbondioksit eş değer tona ulaşmıştır.

Karbon piyasası, Zorunlu (Kyoto Protokolünden kaynaklanan uluslararası yükümlülükler ve düzenlemelere göre oluşmuş) ve Gönüllü (Tamamen ülkelerin/işletmelerin/şahısların hiçbir yükümlülükleri olmadığı halde kendi tercihleri sonucu oluşan) Karbon Piyasaları şeklinde sınıflandırılmaktadır.

2020 yılında Türkiye’de yıllık 524 milyon ton olan sera gazı emisyonu yüzde %7.7 artarak 2021 yılında yıllık 564,4 milyon ton oldu. 1990 yılında Türkiye’nin emisyonu yıllık 219,5 milyon tondu. 1990 yılından 2021 yılına kadar bu değer %157 oranında artış gösterdi.

Ülkemiz karbon emisyon oranlarında azalma beklenirken artışlar söz konusu olmuştur. Bu durum karşısında önlem alabilmek ve süreci sağlıklı yürütebilmek için 2023 Yılında Türkiye Karbon Piyasası Geliştirme Projesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından uygulamaya başlandı. Proje ile Ülkemizin Yeşil Dönüşüm Hedeflerine ulaşmak, ulusal ve uluslararası karbon fiyatlandırma mekanizmalarından yararlanarak sera gazı emisyonlarını, maliyeti en etkin yollarla azaltmak hedeflenmektedir. Öncelikle bu projede emeği geçenleri kutluyorum. Umarım karbon emisyon miktarlarında maksimum azalışlara vesile olur.