Hazine Taşınmazlarının İrtifak Hakkı Tesisi İle Kullanılması

Atıl vaziyette bulunan Hazine taşınmazlarının 26.04.2009 tarih ve 27211 sayılı Resmî Gazetenin nüshasında yayınlanan tebliğ kapsamında enerji, turizm, kıyı, sağlık, sosyal, tarım ve hayvancılık gibi sektörlerde çeşitli amaçlarla irtifak hakkı tesis edilerek kullanma izni verilmiştir. Daha sonra 21.07.2017 tarih 30130 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan yönetmenlikle eğitim ve yurt faaliyetleri de bu kapsamda değerlendirilmiş ve güncellenmiştir.

Bu imkanlardan yararlanmak için taşınmazın bulunduğu yerdeki Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne talep amacını içeren bir dilekçe ile başvuru yapılmalıdır. Bakanlık tarafından uygun görülürse söz konusu arazi ilana çıkarılır. Pazarlık usulü ihale yöntemi kullanılarak irtifak hakkı/ kullanma izni ihalesi yapılır.

Bu yazımda sadece tarımsal amaçlı hazine arazisi kullanma hakkı ile ilgili bilgiler vermek istiyorum. Teknolojik veya jeotermal seracılık, organik tarım ve su ürünleri yetiştiriciliği yatırımları ile projeye dayalı organize hayvancılık faaliyeti kapsamında, küçükbaş, büyükbaş veya kanatlı hayvan (tavuk) türlerinin; beslenmesi, üretilmesi, geliştirilmesi suretiyle ekonomik değere sahip hale getirilmesi amacıyla hazine taşınmazları üzerinde kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesis edilmesi mümkündür.

Hazine taşınmazları üzerinde projeye dayalı organize hayvancılık faaliyeti kapsamında kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesis edilmesi için;

Yapılacak yatırımın küçükbaş hayvancılıkta bin adet, büyükbaş hayvancılıkta ikiyüz adet, kanatlı hayvancılıkta; yumurta tavukçuluğunda seksenbin, etlik piliç yetiştiriciliğinde ise yirmibeşbin adet hayvan kapasitesinden az olmaması gerekmektedir.

Teknolojik veya jeotermal seracılık yatırımı yapılacak ise; kurulacak sera işletmesinde TS EN 13031-1 no.lu standart kriterleri aranacaktır. Ayrıca, jeotermal seracılıkta kullanılacak jeotermal suya ilişkin olarak yetkili kamu idaresinden gerekli izinler alınmalıdır.

Proje bütünlüğü içerisinde, entegre tesislerin kurulacağı alan ile bitişik ve bütünlük sağlayan alanlarda yem bitkisi yetiştiriciliği de yapılacak ise, verilecek arazi miktarının küçükbaş hayvan başına 700 m2, büyükbaş hayvan başına 1.500 m2, kanatlı hayvan başına ek tesisler dahil yumurta tavukçuluğunda 0,2 m2, et tavukçuluğunda ise 0,1 m2 fazla olmaması gerekir.

Tarım ve hayvancılık ile sanayi amaçlı tesis edilecek irtifak haklarında veya kullanma izinlerinde taşınmazın rayiç bedelinin yüzde biri ihale bedeli olarak alınır. İhaleyi alan yatırımcıya yapacağı yatırıma ilişkin projelerin yaptırılması, imar planı değişiklikleri ve ilgili kurumlardan gerekli izinlerin alınması amacıyla bir yıl süreyle bedeli karşılığında ön izin verilir. Gerekli hallerde bu süre toplamı 4 yılı geçmemek üzere uzatılabilir. Ön izin süresi sonunda yükümlülüklerin yerine getirilmesi halinde tapuya tescil edilmek suretiyle irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni sözleşmesi düzenlenir.

Hazine taşınmazları üzerinde 30 yıla kadar irtifak hakkı tesis edilmektedir. İrtifak hakları; başkalarına devredilebilir, üzerinde ipotek tesis edilebilir, mirasçılara geçebilir.

Tarım ve hayvancılık ile sanayi ve tersane yatırımı yapılmak amacıyla tesis edilen irtifak hakları ve verilen kullanma izinlerinde binde bir oranında hasılat payı alınmaktadır.

İrtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmesinin sona ermesi veya feshedilmesi hâlinde, hazine taşınmazı üzerindeki yapı ve tesisler tazminat veya bedel ödenmeksizin hazineye intikal eder.

Ülkemiz yüz ölçümünün yarıdan fazlasını devletin hüküm ve tasarrufundaki araziler oluşturmaktadır. Aslında devlet hazinesi ihtiyacının çok üzerinde taşınmaza sahiptir. Yatırımcıların bu arazilerden istifade etmeleri için yapılması gereken kanuni düzenlemelerde yapılmıştır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Web Sitesinde de (https://www.turkiye.gov.tr/csb-irtifak-hakki-ilanlari-ihaleye-cikanlar) adresinden ihaleye çıkan taşınmazla ulaşabilirsiniz.