2020 yılı tarımsal destekleme tebliği ve tohumculuk sektörü

2020 Yılında Yapılacak Olan Tarımsal Desteklemelere İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararı 5/11/2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yayınlanan bu kararlara göre, Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilere Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında, dekar başına buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için 19 lirası mazot ve 8 lirası gübre olmak üzere toplam 27 lira, çeltik, kütlü pamuk için 62 lirası mazot ve 4 lirası gübre olmak üzere 66 lira, nohut, kuru fasulye, mercimek için 22 lirası mazot ve 4 lirası gübre olmak üzere toplam 26 lira, patates için 27 lirası mazot ve 4 lirası gübre olmak üzere 31 lira, yağlık ayçiçeği, soya için 26 lirası mazot ve 4 lirası gübre olmak üzere 30 lira, dane mısır için 25 lirası mazot ve 4 lirası gübre olmak üzere 29 lira, kuru soğan, kanola, aspir, yaş çay, fındık, yem bitkileri için 17 lirası mazot ve 4 lirası gübre olmak üzere 21 lira, zeytin ve diğer ürünler için 15 lirası mazot ve 4 lirası gübre olmak üzere 19 lira destek verilecek.

Nadas için de dekar başına 8 liralık mazot desteği sağlanacak. Toprak analizi desteği olarak asgari 50 dekar ve üzeri tarım arazilerinde, her 50 dekar araziye kadar analiz başına yetkili toprak analiz laboratuvarlarına 40 lira destek olunacak.

Yurt içi sertifikalı tohum kullanım desteği çerçevesinde dekara aspir, kanola için 5 lira; susam için 4 lira; arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik için 16 lira; kuru fasulye, mercimek ve yonca için 30 lira; nohut için 20 lira; patates için 100 lira; fiğ, yem bezelyesi, korunga ve soya için 22 lira; yer fıstığı için 17 lira ödeme gerçekleştirilecek.

Sertifikalı fide/fidan kullanım desteği Antep fıstığı, ceviz, badem, mavi yemiş ve aronya, için 400 lira; armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, limon, mandalina, portakal, kayısı, vişne, zeytin, diğer meyve türleri ve asma (nar ve muz hariç) 280 lira; sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi için de dekar başına 400 lira olacak.

Yurt içinde sertifikalı tohum üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, yurt içinde satışını gerçekleştiren, Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş tohumculuk kuruluşu kabul edilen ÇKS Sistemi'ne kayıtlı çiftçilere bu yıl ürettikleri çeşitli sertifikalı tohumluklarla ile orijinal/temel ve üstü tohumluklara da türüne göre kilogram başına 0,08-5 lira yurt içi sertifikalı tohum üretim desteği ödemesi yapılacak.

Sertifikalı tohum küreten ve kullanan üreticilere verilen desteklerde 2015 yılından beri artış olmadı. Sertifikalı tohum üreticilerine verilen desteklerde yine herhangi bir artış olmadı. Fakat 2015 yılından beri ilk defa sertifikalı tohumların kullanımında ödenecek desteklerde artış sağlandı.

Sertifikalı tohum üretim maliyeti normal üretimden daha fazladır. Sertifikalı tohum üretiminde üretim masrafları yanında bunlara ek olarak Ar-Ge, Islahçı Hakları, tarlada tip dışı bitkilerin toplanması, sellektör, etiket, çuval ve sertifikasyon ücretleri gibi ek masaralar yapılmak zorundadır.

Daha fazla yerli ve milli üretim yapılması, 2023 hedeflerinin (1.5 milyon ton sertifikalı tohum üretimi) yakalanması ve hatta geçilmesi için mutlaka sertifikalı tohum üreticilerine verilen desteklerde arttırılmalıdır.

Eğer sertifikalı tohum üretim desteği arttırılmazsa kayıt dışı kaçak tohum üretimi ve kullanımı artar. Kaçak tohumların maliyetleri daha düşük olduğundan sertifikalı tohumluklara göre ucuza satılabilmekte ve haksız ticarete konu olmaktadır. Kaçak sertifikasız tohumluklar kullanıldığı zaman kalite ve verimde en az %25 azalma meydana gelmektedir.