Gazeteciliğin geleceği yerel basında

Nüfus artıp şehirler kalabalıklaştıkça yerel basının da değeri artıyor, daha da artacak. Bazı ülkelerden fazla nüfusu olan şehirler var. Yani kalabalıklaştıkça kendi çevrenizde olup bitenler, ülkede ya da dünyada olup bitenlerden önce ilgilendiriyor artık şehir sakinlerini. Çünkü 50-100 kilometre çapında, milyonlarca insanın yaşadığı bir şehirde, bilgiye göre yönlenir, olanakları öğrenip kullanır, fırsat ve girişimleri daha hızlı değerlendirirsiniz. Yaşaması kolay olur.

Milyonlar olmak da şart değil, 100 bin nüfusu bulan bir şehir ya da ilçe, artık güçlü bir yerel basına ihtiyaç duyar. Sorunlar, ihtiyaçlar, gelişmeler, yatırımlar, etkinliklerin duyurulma büyüklüğüne ulaşmıştır şehir. ‘Fısıltı gazetesi’ yetişemez geniş kitleleri bilgilendirme ihtiyacına.

GÜDÜK, KAVRUK KALDI YEREL BASIN

İlçeler taşrayı kapsar, merkez, ilçeleriyle tüm şehri. Yerel basın köprü olur en üst katlarına kadar yönetim basamaklarını bilgilendirmeye. Kulakları duyuyor, gözleri görüyorsa yöneticiler de sorunları çözmeye, gelişmelere katkı sunmaya çaba sarf eder. Böyle gelişir, büyür bir ülke.

Bizde hep güdük, kavruk kalmış yerel basın, oldum olası temel işlevini yerine getirememiş, hatta bazen şehirlerin sesi olacağına, sessizliğiyle engel olmuştur gelişmesine. Kendi de gelişememiştir böylece.

ARKASINI GETİREMEDİ ANKARA BASINI

İzmir’de Yeni Asır, Bursa’da Olay Gazetesi gibi çok örnek var Türkiye’de. Ulusal basından çok okunuyorlardı. Birinden ulusal Sabah Gazetesi, diğerinden ulusal NTV Televizyonu gelişti. Yerele katkısı olmayan yayıncılıkları, şehirlerindeki güçlerini de eritti sonra. İstanbul’a merkezlenen basın-yayın kurumları, dünyanın İstanbul etrafında döndüğü yanılgısıyla etkisini kaybettikçe kaybediyor. Haber ve yayınlarının yüzde 90’ı, yereli ilgilendirmiyor.

Yerel basının ‘kral’ olacağı dönem, işte bu kalabalıklaşma ve hızlı büyümeyle çoktan başladı aslında. Yöneticiler de yerel basının kendisi de bu dönüşüm ihtiyacını kavrayamadı. 2010’dan sonra ulusal gazeteler, Ankara gazeteleri de çıkarmaya başladı. Milliyet, Habertürk, Sabah, Star, Hürriyet, Cumhuriyet gibi gazetelerin bu girişimi, yerel basını kırbaçlayıcı bir rekabet ortamı yarattı. 2018’e kadar sürdü, şehri doğru okuyamayan gazetecilik dolayısıyla birer birer kapanmaya başladılar. Şu anda bir Hürriyet ve Ankara’nın kendi yerel gazeteleri kaldı, onların da yaraya merhem olacak etkileri çok zayıf maalesef.

BASIN İLAN’IN TOKADI

Basın İlan Kurumu, yayınladığı yeni yönetmelikle 1 Nisan 2023’ten itibaren yerel basını canlandıracak yeni bir rekabet ortamı açtı önüne; dijital yayıncılığa geçmeleri, belirlediği okunma ölçülerini yerine getirme koşulları koydu. Bu tokadı beklemiyordu ülke yerel basını ama atılması gereken bir tokattı, işlevini yeniden kazanması, geleceğin iletişim çağına uyum sağlayabilmesi açısından en uyandırıcı uyarı oldu. Burada etkileşim çok daha görünür oldu ve hızlı sonuç alınıyor.

Bu işin gazetecilik kadar ayakta durabilmek için bir de ticari yanı var. Firmalar, kamu kurumları, güçlü yerel basın için destek olmaları gerektiğini bilmiyor. Kendi işini bedava gördürüp, yaşamasını bekliyorlar yerel basının. Oysa karşılıklı bir dayanışma ilişkisi yoksa basının etkisi de o kadar oluyor. Bu firma ve kamu kurumlarının, seslerini duyuran yerel basına müşteri olmayı öğrenmesi gerekiyor. Müşteri olmak da öğrenilen bir şey. Her kapanan basın kurumu, bilginin aktarılamaması, şehrin biraz daha sessizleşmesi demek.

KUYRUĞU KOVALARSINIZ

Ülkeleri anlayabilmek için coğrafyasını, tarihini, ekonomisini, sosyal dokusunu, şehirleşmesini, sanatını, mimarisini bilmek gerek. Aynısı şehirler için de geçerli; bu külliyatı bilmez, şehrinizi yorumlayamazsanız kuyruğunuzu kovalar, günü kurtarmakla yetinirsiniz. Topluma ve şehre faydası yoktur bu yetinmenin. Dolayısıyla adı ‘yerel basın’ olur, işlevi değil.

Ankara yerel basının kadim üyelerinden Anadolu Gazete, 40’ıncı yaşını kutluyor. İçinden doğan internet haber sitemiz anadolugazete.com.tr, bayrağı yeni çağa taşıma görevini üstlendi. Yereli güçlü, etkisi güçlü basını, dijital gazetecilikle sağlayabiliriz inşallah. Ölü toprağını atarız yerel basın üzerindeki, ülkenin kralları arasında yerimizi alırız.

Anadolu Gazete’nin 40. yaşını kutluyor, anadolugazete.com.tr’nin yolu açmasını diliyoruz.