Ankara Kördüğümünde Bir İlmek: Gordion

İlk gazete köşe yazımın konusuydu Gordion, yeni adıyla Yassıhöyük. Tarih, 1 Mayıs 2010. “İhtiras mezarlığı’ diyorum ben Gordion’a. Gerek Kral Midas gerek Büyük İskender’le ilgili efsaneler ve Friglerin yokoluş süreci… Gordion, zenginlik ve gücün, zeka karşısında gömüldüğü topraklar olarak görünüyor bana” diye başlamıştı yazı.

Tuttuğu altın olsun isteyen Kral Midas’ı, dünyayı isteyen Büyük İskender’in çözemeyip, kılıcını vurduğu kördüğümüyle tüm dünyanın bildiği, binlerce yılı aşarak gelen efsaneleriyle meşhur Gordion. Dibimiz, Polatlı’dadır

Kördüğüm ilmeklerimiz

Kördüğüm sözcüğünün Gordion’dan geldiği söylenir, zamanla Ankara’nın kördüğüm olmuş ilmeklerinden birine dönüşmüştür. Ankara Kalesi gibi, daha pek çok tarihi ve doğal eser birikimini anlatamayan, tanıtamayan kördüğüm Ankara’nın en büyük ilmeklerinden biridir Frigler’in başkenti Gordion. İlk başkentliğini de 2 bin 700 yüzyıl önce Gordion’la yaşamıştır Ankara.

Ankara’nın, idare ve yaşam biçimi, mimarisi, sanatı ve zanaatıyla dünya tarihinin medeniyet sayfalarında yerini almış Gordion’u anlatma ve tanıtma sorunu var ve çözemiyoruz sorunu. Yaklaşık bin 750 yaşındaki Ankara Kalesi’ni anlatamayıp, tanıtamadığımız gibi.

Bırakın dünyayı, Ankaralı’nın haberi yok sahip olduğu hazine sandıklarından. Bunun yüzde 1’i etmeyecek değerleriyle turizm yapıyor, milyarlarca lira kazanıyor dünyanın pekçok yöresi. Dünya tarihine geçmiş efsanelerin elle tutulur birikimini, kördüğüm gibi içinden çıkamıyor, anlatamıyor, tanıtamıyor Ankara.

Polatlı’nın tarihi girişimi

İşte öyle böyle beceremeyince 2018 yılında Polatlı Belediyesi, bünyesindeki POTA (Polatlı Tarihi Alanlar Tanıtım Merkezi) girişimiyle Gordion Antik kentinin UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girmesi için başvurdu. 2021 yılında UNESCO heyeti bölgedeki incelenmesini tamamlandı ve 2022 yılında UNESCO’nun aday listesinde Türkiye’den tek aday olarak girdi Gordion.

10-25 Eylül arasında Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da yapılacak UNESCO toplantısı, Gordion ve Polatlı’nın ve tabii Ankara’nın kaderini belirleyecek. Bu başvurunun arkasında duran Dışişleri ile Kültür Ve Turizm Bakanlıklarımız, çok umutlu. Dünya Kültür Mirası Listesi’ne Türkiye’den giren 20. Miras olacak.

Bakanlıklar ve ATO’nun tam desteği

Bir yandan da Ankara Ticaret Odası(ATO) bu çabaya desteğini sürdürüyor, 10 Temmuz 2023 günü ‘Gordion: Düğüm Çözülüyor’ başlıklı bir toplantı düzenledi. 22 konuşmacı, bilgi, düşünce ve önerilerini aktardı. Akademisyenler, siyasiler, sivil toplum örgütleri, turizmciler ve bürokratların katıldığı bu geniş katılımlı toplantı, herkesin iyimser olduğu ama yeni ödevlerin de bilinciyle yapıldı.

Ankara Garı, Genelkurmay karşısında patlatılan bombalardan sonra 13 Mart

2010’da Kızılay’da patlayan bomba, Ankara turizmini bitirdi. Turizm acenteleri, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ni bile iptal ederek Ankara’yı tur listesinden çıkardı. Bomba Kızılay’da patlatıldı ama tüm şehri vurdu.

Hala zaten zayıf olan turizmine dönmeye, o günleri yakalamaya çalışıyor Ankara. Gordion’un Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girmesi, Ankara Kalesi, Beypazarı gibi turistik mekanların kapısını yeniden aralayabilmenin anahtarı olabilir. Turizmcileri, turizm yapmaya zorlayabilir.

Kılıçla değil sabırla çözülür

O ilk yazımızda, “Büyük İskender, içinden çıkamadığı düğümü, kılıcıyla ikiye bölerek tarihe geçmiş, bana sorarsanız imparatorluk mazbatasını burada teslim etmiştir!” demiştik. Sonra yaptığı fetihler boşunadır, bu düğümü sabırla çözemeyen, idare edemez, öyle de ince bir devlet yönetim felsefesi gizlidir bu kördüğüm efsanesi içinde.

Ankara’yı, ilmekleri sabırla çözerek yönetebilir, kazanabiliriz, kördüğüm ortasına kılıçla vurarak değil. Derin ve karmaşıktır düğümü gibi Ankara’nın idaresi. Gordion’dan sonra çok ilmeği var çözecek.