Kamu yönetiminde cihanşümul/vicdani değerleri hakim kılmak

İnsanlığın vicdanında ve özünde mevcut olan, adalet, doğruluk, dürüstlük, tarafsızlık, eşitlik, hesap verebilirlik, şeffaflık, kamu yararını gözetmek, savurganlıktan kaçınmak, nezaket, sevgi, saygı ve güven ve benzeri değerleri kamu yönetiminde hakim kılmak zorundayız.

Bunlar yalnızca bir yöreye ya da bir coğrafyaya ait değerler değil, tüm insanlığa ait cihanşümul (evrensel) değerlerdir.

Bunu sağlarsak hem vicdanımızın gereğini yapmış oluruz, bu açıdan mutlu oluruz. Diğer açıdan da evrensel değerlere riayet ettiğimiz için Dünya’da eğer adil ve güzel bir nizam hakim ise, onlara da uyum sağlamış oluruz. (Şu an Dünya’nın genel durumu bu açıdan uygun değildir. Çoğu yerde haksızlıklar hakimdir. Maalesef)

Biz buna rağmen, insani, vicdani, ahlaki değerleri baştacı ederek, başta yaşadığımız ülkede ve sonra da tüm Dünya’da cihanşümul olarak uygulanmasına çalışmalıyız.

Evet açık ve net olarak haykırıyorum: Vicdani değerler Dünya’da eğer akıl ve izan yokolmamışsa aynı zamanda evrensel (cihanşümul) değerlerdir. Bu değerlerin uygulanması ve baştacı edilmesi herkesin hayrınadır.

Yönetimde evrensel, cihanşümul değerler dediğimizde de, vicdandan kaynaklanan ve insan olmamız hasebiyle riayet etmemiz gereken değerler anlaşılır. Yani adalet, doğruluk, dürüstlük, tarafsızlık, eşitlik, hesap verebilirlik, şeffaflık, kamu yararını gözetmek, savurganlıktan kaçınmak, nezaket, sevgi, saygı ve güven ve benzeri değerler anlaşılır. Eğer insanlık insanlığını kaybetmemişse bu böyledir.

İnsanlık evrensel, cihanşümul olarak vicdani konumda olsun ya da olmasın, biz vicdanımızın gereğini yaparak kamu yönetiminde vicdani değerleri hakim kılmalıyız. Vicdani değerler aynı zamanda insani değerlerdir.

İşte bu değerleri kamu yönetimde hakim ve geçerli kılmak gerekir. Yalnız kamu yönetiminde değil, bu değerler özel sektör yönetiminde de uyulması gereken kurallar olarak baş tacı edilmeli ve uygulanmalıdır.

Yönetimde vicdani, insani, evrensel, cihanşümul değerler herkese huzur, mutluluk, başarı ve iyilik getirecektir.

Bu değerler aynı zamanda ahlaki değerlerdir. Bu değerler aynı zamanda etik değerlerdir.

Dünyanın hiçbir yerinde ve hiçbir kimse, bu değerlerin, yani, adalet, doğruluk, dürüstlük, tarafsızlık, eşitlik, hesap verebilirlik, şeffaflık, kamu yararını gözetmek, savurganlıktan kaçınmak, nezaket, sevgi, saygı ve güven ve benzeri değerlerin yanlış olduğunu savunamaz ve iddia edemez. Eğer bunlara yanlış diyorsa onun insanlığı çürümüş, tefessüh etmiştir.

Ancak, şurası da gerçek ki, nefsine uyan ve yanlışı seçen, insanlığı ve vicdani tefessüh etmiş, bozulmuş nice nice yaratık var bu Dünya’da. İnsan diyemeyeceğiz iki ayakla gövdesi üzerinde yürüyen o kadar mahluk var ki bu Dünya’da. Onlar işte bu değerleri göz ardı edebilir. O başka.

Ancak, bu değerleri göz ardı edenler, bunun cezasını hem Dünyada ve hem de Ahirette çekerler.

Bu satırların yazarı, işte bu evrensel, cihanşümul, vicdani, insani ve ahlaki değerlerin geçerlik kazanması için, hayatının bütün safhalarında karınca-kararınca çaba sarfetmektedir.

Bu çabaları özellikle 2009 yılından itibaren yoğunlaştırmıştır. Çünkü, Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu (şimdi bu Kurulun bağlı olduğu yer değişmiştir. Çünkü 2018 yılından itibaren Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçilmiş ve sözkonusu Kurul Çalışma Bakanlığına bağlanmıştır) tarafından düzenlenen bir eğitim programına katılarak bu hususta sertifika aldım ve Etik Eğiticisi olarak görevlendirildim.

2009 yılından sonra son 13 yılda, onlarca seminer ve konferansta evrensel değerleri ve etik ilke ve kuralları anlatmış ve örnek çalışmalar sundum. Bu çaba ve çalışmalar elbette bundan sonra da artarak devam edecektir. Allah’ın izniyle.

Niyet ve maksadımız âli, yani yücedir. İster kamuda, isterse özel sektörde olsun. İyi yönetim, adil yönetim, ehil yönetim, etik yönetim ve etkili yönetim sağlansın. İşte hedef budur. Son yıllarda moda terimler var ya! Misyon ve vizyon. Bu terimler stratejik yönetime ilişkin terimlerdir.

Biz de “yönetimde evrensel, cihanşümul, ahlaki, vicdani, insani değerleri geçerli kılmak” dediğimizde, kendimize bir misyon (görev) belirledik.

Bir görev sonucunda ulaşılmak istenen bir nokta (vizyon) var ve bu noktaya (hedefe) varmak için çalışmak ve strateji belirlemek gerekir. Misyon şimdiki duruma ilişkindir, vizyon ise geleceğe ilişkindir. Şimdiki durumda yapmak istediklerimiz var, gelecekte varmak istediklerimiz hedefler var.

Kamu yönetimde ve tüm yönetimde cihanşümul, evrensel, vicdani, insani ve ahlaki değerli geçerli kılmak hedefimiz ve vizyonumuzdur.

Bu vizyon için, iki misyon belirledik.

1. İnsanın kendi içindeki frenleyici mekanizmayı (vicdanı) harekete geçirmek.
2. Bu mekanizmayı harekete geçirdikten sonra şu hususları gerçekleştirmektir.

Bu hususların neler olduğunu da sıralayalım: a-Demokrasi ve hoşgörü, b-Etkili bir yasal alt yapı, c-Güçlü irade, d-Etkin hesap verme mekanizmaları, e-Uygulanabilir davranış kuralları, f- Kamu ve özel sektörde uygun çalışma şartları, adil ve yeterli ücretler, g-Evrensel değerler konusunda eş güdüm sağlayan kuruluşların varlığı, h-Etkin bir sivil toplum ve medya. (8 adet kural)

Bunları arasına yazmamakla birlikte en önemlisi olduğu için ayrıca belirtmek istedim ki, şu üç husus olmadan da yukarıda belirttiğimiz hususlar sağlanamaz.

Onları da ayrıca hassaten belirtiyorum.

a)Ailede ahlaki ve vicdani değerlerin çocuklara ve gençlere ebeveynleri, anne ve babaları tarafından öğretilmesi ve kendileri tarafından da bizzat uygulanması.

b)Okulda öğrencilerin ahlaki ve vicdani değerler temelinde yetiştirilmesi.

c)Toplumda insanların hayatlarında vicdani ve ahlaki değerlerin her yerde yer bulması ve her yaştan insanların bunlara riayet etmesi. (3 adet kural)

Evet 11 adet kuralı ve uyulması gereken noktaları yukarıda hassaten belirttim ve bunları belirtmeden önce de insanın öncelikle içerisindeki vicdanının sağlam olmasını şart olarak saydım.

İşte benim hayattaki misyon ve vizyonum, görev ve çalışmalarım 11 adet kuralın hayat bulmasıdır.

Kamu yönetiminde ve tüm yönetimde nefsimizin değil, evrensel, cihanşümul, vicdani ve insani değerlerin hakim olması maksadıyla yola çıktık.

“Niyet iyi, akıbet iyi” olur inşallah. Vesselam….