Emeklilikte yaş düzenlemesi gündemde: Kademeli emeklilik için yeni formül

2023 yılında yürürlüğe giren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yasası, emeklilik sistemindeki farklılıkları daha belirgin hale getirdi. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan SSK’lı çalışanlar, yaş şartı olmadan 5000 ila 5975 prim gününü ve kadınlar için 20, erkekler için 25 yıllık sigorta süresini tamamladıklarında emekliliğe hak kazanabiliyor.

1999 SONRASI SİGORTALILAR İÇİN DURUM NE?

8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olan çalışanlar için emeklilik koşulları daha ağır. Bu gruptaki sigortalılar, 7000 prim gününü tamamladıktan sonra kadınlar için 58, erkekler için 60 yaşında emeklilik hakkı kazanıyor. 30 Nisan 2008 sonrasında sigortalı olanlar için ise işçi statüsünde 7200, esnaf ve memur statüsünde ise 9000 prim günü şartı bulunuyor.

KADEMELİ EMEKLİLİK TALEPLERİ ARTIYOR

Özellikle, bir gün farkla emeklilik süresi 20 yıl uzayan sigortalılar kademeli emeklilik talebinde bulunuyor. EYT düzenlemesi öncesinde yalnızca 2 yıl olan bekleme süresinin aniden 18 yıla çıkması, çalışanlar arasında büyük tepki topladı.

ÜZERİNDE DURULAN FORMÜL NE?

Kademeli emeklilik isteyenler, Emeklilikte Adalet Derneği (EMAD-DER) çatısı altında birleşerek bir öneri sundu. Buna göre:

31 Aralık 2000'e kadar sigortalı olanlar için kadınlarda 43, erkeklerde 45 yaş sınırı getirilmesi,

Yaş sınırının her yıl bir yaş artırılarak, 2008’de sigortalı olanlar için kadınlarda 51, erkeklerde 53 yaş olarak belirlenmesi,

Prim gün şartının 7000 yerine 6400’den başlatılarak her yıl 75 gün artırılması talep ediliyor.

EMEKLİLİK YAŞI KADEMELİ OLARAK ARTIYOR

30 Nisan 2008 sonrası sigortalı olanlar için kademeli emeklilik sistemi uygulanmaya devam ediyor. Buna göre:

7200 veya 9000 prim gününü 31 Aralık 2035’e kadar tamamlayanlar kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşında emekli olabilecek.

2035 sonrasında prim gününü dolduranlar için emeklilik yaşı her iki yılda bir kademeli olarak yükselecek.

Günümüzde birçok çalışan, düzenli prim ödemesi yapsa bile 65 yaşına kadar emeklilik hakkı kazanamıyor.

1 Ocak 2019 sonrası sigortalı olan erkekler ve 1 Ocak 2023 sonrası sigortalı olan kadınlar, 65 yaşına kadar çalışmak zorunda kalacak.

MECLİS’TE YENİ YASA TEKLİFLERİ GÖRÜŞÜLÜYOR

Emeklilik sistemindeki eşitsizlikleri gidermek için çeşitli yasa teklifleri Meclis gündeminde. Son olarak CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akçay, esnaf ve memurlar için 9000 prim günü şartının işçilerde olduğu gibi 7200 prim gününe düşürülmesini içeren bir yasa teklifi sundu.

Bu öneriye göre:

8 Eylül 1999 ile 31 Aralık 2000 arasında sigortalı olanlar için emeklilik yaşı kadınlarda 49, erkeklerde 51 olarak belirlenebilir. Her yıl bir yaş artışla, kademeli olarak kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş sınırına ulaşılması amaçlanıyor.

Emeklilik konusunda yapılacak düzenlemeler, milyonlarca çalışanı doğrudan ilgilendiriyor. Önümüzdeki günlerde Meclis’te yapılacak görüşmeler, kademeli emeklilik için yeni yol haritasını belirleyecek.