Tarihçi Kazım Ceylan, Koru Akademi’de bir medeniyet hareketi olan Ahiliği anlattı

Koru Akademi, toplumun kültürel ve tarihsel değerlerine ışık tutan etkinliklerine bir yenisini ekledi. Koru Ankara Hastanesi Konferans Salonu’nda gerçekleşen “Bir Medeniyet Hareketi Olarak Ahilik” başlıklı sunum, katılımcılara Ahilik kültürünü daha yakından tanıma fırsatı sundu.

Akademisyen ve Tarihçi Kazım Ceylan yaptığı sunumda, Ahilik teşkilatının tarihsel süreçteki önemine ve sosyal yapıya katkılarına dair önemli bilgiler paylaştı. Özellikle tarih ve kültür meraklılarının ilgisini çeken Ceylan, Ahiliğin Anadolu'nun vatandaşlığını ve Osmanlı'nın cihan devleti olmasını sağlayan dünyevi ve uhrevi bir sistem olduğunu ifade etti.

Kazım Ceylan, Ahiliğin yalnızca bir meslek teşkilatı olarak görülmemesi gerektiğini belirterek, bu sistemin sosyal, siyasi, ekonomik, kültürel, dini, ahlaki ve hatta askeri bir boyutu bulunduğunu vurguladı.

Ahiliğin toplumun bütün kesimlerini kapsayan bir sistem olduğunu dile getiren Ceylan, bu yapının sultanlardan vezirlere, mutasavvıflardan esnaflara kadar geniş bir yelpazeye yayıldığını belirtti. Ceylan, Ahiliğin bir devlet felsefesi, bir eğitim modeli ve ekonomik-ticari bir sistem olarak da değerlendirilmesi gerektiğini dile getirdi.

AHİLİK’İN TEMEL DAYANAKLARI

Sunumunda Ahiliğin tarihsel kökenlerine de değinen Kazım Ceylan, bu sistemin iki ana damarı bulunduğunu ifade etti. Bunlardan birincisinin İslam’a dayanan ve dini-tasavvufi eserler olan fütüvvetnameler olduğu, ikincisinin ise Türklerin özellikle Akıllık ve Alplik teşkilatlarından gelen gelenekler olduğuna işaret etti. Ahiliğin temellerinin Ahmet Yesevi’nin öğretilerine dayandığını, daha sonra bu sistemin kutubilik anlayışıyla geliştiğini vurgulayan Ceylan, Ahilik kavramının, İbrahim Peygamber’in putları kırma hikayesinden Yusuf Peygamber’in iffetini korumasına kadar pek çok dini referansla da ilişkilendirildiğini söyledi.

AHİ EVRAN VE AHİLİĞİN ANADOLU’DAKİ YERİ

Ahilik teşkilatının kurucusu ve sistemleştiricisi olarak kabul edilen Ahi Evran’ın hayatına da değinen Ceylan, 1171 yılında Güney Azerbaycan sınırları içinde bulunan Hoy kentinde doğduğunu ve Ahmet Yesevi’nin öğrencileri tarafından yetiştirildiğini belirtti. Daha sonra İslam dünyasının önemli alimlerinden Fahrettin Razi’den dersler aldığını ve Bağdat’da Evhadüddin Kirmani gibi büyük mutasavvıflarla yollarının kesiştiğini aktardı. Ahilik’in sadece erkekler tarafından değil, kadınlar tarafından da benimsendiğini ve Bacıyan-ı Rum (Anadolu Kadınları Teşkilatı) gibi toplumsal yapılar oluşturduğunu dile getirdi.

AHİLİK SİSTEMİ VE EĞİTİM MODELİ

Ahilik sisteminin en önemli özelliğinin insan yetiştirme olduğunu belirten Ceylan, bu sistemin şu an bile uygulanabilir olduğunu şu sözlerle anlattı: "8-10 yaş arasındaki çocuklar alınıp iki yıl boyunca ahlaki ve mesleki eğitimden geçiriliyordu. Ardından yeteneklerine göre bir ustaya yönlendirilerek çırak olarak yetiştiriliyordu. Bu model, Almanya gibi ülkelerde halen uygulanmaktadır."

Ceylan, bu eğitim sisteminin modern dünya ile kıyaslanması gerektiğini ve Türkiye'deki mevcut eğitim anlayışına yeni bir perspektif kazandırılması gerektiğini belirtti.

AHİLİKTE ŞED KUŞATMA GELENEĞİ

Ahiliğin temel ilkelerinden biri olan şed kuşatma geleneğine de değinen Ceylan, bu ritüelin ahlaki ve mesleki sorumluluk bilinci kazandırmak amacıyla yapıldığını vurguladı. Şed kuşatma töreninde, şeytana uymamak, cimrilikten uzak durmak, adaletli olmak, ilme ve akla yönelmek gibi önemli erdemlerin vurgulandığını belirtti. Tarihçi ve Akademisyen Kazım Ceylan, "Bu töreni tamamlayan bir ahi, artık meslek sahibi bir birey olarak topluma katılıyordu." dedi.

AHİLİK VE KADINLAR

Ahiliğin sınırlı bir erkek topluluğu ile sınırlı kalmadığını belirten Ceylan, kadınların da bu sistem içinde önemli roller üstlendiğini söyledi. Ceylan, "Kadınlar da yeteneklerine göre yetiştiriliyor, kilim dokumacılığı, hasta bakıcılık ve hatta askerlere teçhizat hazırlama gibi görevleri üretken bir biçimde yerine getiriyorlardı" diye konuştu.

GÜNÜMÜZ EĞİTİM SİSTEMİNE ELEŞTİ

Konuyu günümüz eğitim sistemine bağlayan Kazım Ceylan, Türkiye'de her yıl milyonlarca gencin meslek edinmeden üniversiteye yönlendirildiğini ve bunun büyük bir kaynak israfı olduğunu vurguladı. Ceylan, "Bugün 4 milyon öğrenci üniversite kapısına yığılıyor. Oysa herkesin üniversite eğitimi alması gerekmiyor. Ahilik sistemi gibi bir meslek edindirme modeli uygulansa, bu öğrencilerin birçoğu meslek sahibi olabilir" dedi.

PROGRAMA YOĞUN KATILIM

Tarihçi ve Akademisyen Kazım Ceylan'ın sunum yaptığı programa Yeni Ankara ve Ankara Ulus Gazetesi İmtiyaz Sahibi Ali Çetin, Kırşehirli Eğitimciler Derneği Başkanı Prof. Dr. Recep Kılıç, Koru Sağlık ve Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hasan Biri, Yönetim Kurulu Üyesi Eski Vali Ahmet Altıparmak, Koru Sağlık ve Turizm Grubu Genel Müdür Yardımcısı Emine Şirin, Başhekim Müşerref Özdemir ve çok sayıda kişi katıldı.