Ankara'da piknikçilerin uğrak yeri: Tarihi ve doğasıyla kıymeti bilinmeyen İnönü (İnözü) Mağaraları

DEĞERLENDİRME: ADEM YAVUZ IRGATOĞLU

Başkent Ankara'nın merkezine yaklaşık 90 kilometre uzaklıkta bulunan Güdül'deki İnönü Mağaraları'nın tarihi (Kaymakamlığın resmi sitesindeki bilgilere göre) M.Ö. 2000'li yıllara Hititler dönemine uzanıyor.

Kirmir Çayı vadisi boyunca kayalara oyulmuş olan bu heybetli mağaralar, Kültür Bakanlığı Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından "1. derece arkeolojik ve doğal sit alanı" olarak koruma altında bulunuyor.

Nüfusu bakımından Ankara'nın en küçük ilçelerinden biri olan Güdül'ün tanıtımı, bilinirliği ve bölge esnafına sağlayacağı katkı bakımından büyük önem taşıyan İnönü Mağaraları'nda birçok eksik bulunuyor. Özellikle yerel yönetimlerin buraya ilgisizliği, bölgeyi ziyaret edenler tarafından eleştiriliyor.

Tarihi güzelliği ve kulaktan duyma anlatımlarla vatandaşları kendine çeken İnönü Mağaraları, misafirlerini buruk bir şekilde ağırlıyor. Yeşilöz yönünden ilerlediğinizde Güdül'e varmadan yol ayrımına girip İnönü Mağaraları'na ulaşıyorsunuz.

Alana girişte kurulan güvenlik kulübesi önünde gelişi güzel oturan görevliler, araçları gördüğü anda ellerinde POS cihazlarıyla koşarak yolu kesip giriş ücreti talep ediyor. Üstelik bunu yaparken basın mensuplarının birçok yere ücretsiz girme hakkı olmasına ve gidilen yerin tanıtımına, reklamına önemli ölçüde katkı sunmalarına rağmen bu durumdan "habersiz" olan personeller daha ilk andan hanelerine eksi puan yazdırıyor.

GELİŞİGÜZEL OTOPARK

Kilometrelerce yoldan gelip keyifli anlar geçirmek isteyen vatandaşların otomobillerini park edecekleri alanlardaki özensizlik dikkat çekiyor. Otopark alanına atılmayan asfalt, döşenmeyen kilitli parke taşları ve yapılmayan çevre düzenlemesi yerel yönetimlerin hanesine eksi puan yazdırıyor.

GÜVENLİK ZAFİYETİ

Araçlarını taş, cam, demir parçalarının bulunduğu alanlara park ederek mağaraları ziyaret etmeye başlayan vatandaşlar yeni bir zorlukla daha karşılaşıyor. Merdivenlerden çıkarak dağın ortasına oyulu mağaralara ulaşmak isteyen ziyaretçiler bu sefer de merdiven engeline takılıyor. Adı merdiven olan ama merdiven basamağı bulunmayan ya da toprakla düzleşen yürüyüş yolundan tırmanmak büyük bir çileye dönüşüyor. özellikle yürüme çağındaki çocuklarıyla mağaraları ziyaret etmek isteyen vatandaşlar kimi zaman kayıp düşüyor, kimi zaman da ziyaret hevesleri kursaklarında kalıyor.

Yürüyüş yolu kenarından bulunan demirlerin boyasız ve bakımsızlığı, iniş çıkışlarda tutulan halatların paslı ve bazı yerlerde kopma derecesinde olması, adım atılan yerlerdeki kaya parçaları, güvenlik önleminin yeteri derece bulunmaması büyük bir zafiyet olarak karşınıza çıkıyor.

METRELERCE YÜKSEKLİKTE GÜVENLİK PERSONELİ NEDEN YOK?

Metrelerce yükseklikte bulunana mağaraların olduğu alanda yeterli güvenlik personelinin olmaması burada yaşanabilecek olası kazalara karşı duyarlı davranılmadığını gösteriyor. Kirmir Çayı ve çevresindeki doğal güzelliği yukarıdan seyretmenin keyfini çıkarmak isteyen vatandaşlar yetersiz güvenlik önlemleri nedeniyle her an bir kaza ile karşı karşıya kalabiliyor. İnönü Mağaralarını ziyaret eden vatandaşlar, alandaki güvenlik personelinin yetersizliğinden de yakınıyor.

DOĞAL GÜZELLİĞİ VERİMLİ KULLANMAK

Birçok yerde bulunmayan bu doğal güzelliğin daha cazibeli hale getirilmesi için yerel yöneticilere büyük iş düştüğünü belirten İnönü Mağaraları ziyaretçileri, Kirmir Çayı üzerine daha estetik ve güvenli banklar yapılarak, çevre düzenlemesine özen gösterilerek, piknik alanlarının bakım ve temizliği yapılarak binlerce vatandaşın buraları ziyaretinin sağlanacağına inanıyor.

YENİ BELEDİYE BAŞKANINA ÇAĞRI!

Ankara'nın ilk "Sakin Şehir" ünvanını alan, üzüm bağları, leblebisi, doğal sit alanlarıyla zengin bir ilçe olan Güdül'de yerel yönetimlere önemli görevler düşüyor. Kültür Bakanlığının katkıları alınarak, Ankara Büyükşehir belediyesinden destek sağlanarak, Güdül Kaymakamlığı ve Belediyesinin gayretleriyle ilçede yeni bir hareketlilik ve gelişme sağlanabilir. Geçmişte belediye başkanlarının yaptığı hatalar ve kaderine terk edilen Güdül'ün yeniden ayağa kalkındırılması için Güdül Belediye Başkanı Mehmet Doğanay'a çok iş düşüyor. Yeni Başkan'ın gayretli ve Güdül için öneli işler yapacağına inana ilçe esnafı ise Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş'ın desteği ile ilçenin 5 yılda önemli mesafe kat edeceğine inanıyor.

İNÖNÜ MAĞARALARININ TARİHÇESİ

Ankara'nın Güdül ilçesindeki Kirmir Çayı kenarında İnönü mevkiinde bulunan ve İç Anadolu'daki Ürgüp-Göreme mağaralarıyla benzerlik gösteren İnönü Mağaraları, merkezi yerdeki kilisesi ile bir köy topluluğunu andırıyor. Kirmir Çayı'nın zamanla altını oyduğu dağın parçalanmasıyla yukarı katlara çıkan merdivenlerin bazıları açıkta kalarak tarihi bir görünüm sergiliyor.

Ankara’nın tarihi en eski yerleşim yeri olan Güdül'e attığınız her ad, tarihi hissettirirken; Kirmir Çayı boyunca tepelerin eteklerine oyulmuş mağaralar ise Güdül’ün tarihi hakkında ufak ipuçları veriyor.

Bilinen tarihi kaynaklara göre M.Ö. 2000 yıllarında Etiler’in burada hüküm sürdüğü tahmin ediliyor. Hatta kayalardaki mağaraların Etiler döneminde kullanıldığı öne sürülüyor.

M.Ö. 8. yüzyılda Friglerin buraya hakim olduğu tahmin edilirken, Güdül'ün Romalılarca Hristiyanlığın yayılması döneminde kullandığı konusunda çeşitli bulgulara da rastlanmış. "İn Önü" diye bilinen bölgede, mağara girişlerinde çeşitli haç işaretleri yer alırken, burada Bizanslıların yaşadığına dair de çeşitli bilgiler bulunuyor. (Kaynak: Güdül Kaymakamlığı)