Çanakkale Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk harcıdır

Kaybettiğinizde değil, vazgeçtiğinizde kaybedersiniz. Ulu Önder ATATÜRK 1. Dünya savaşı sırasında yani Çanakkale savaşı sırasında Bulgaristan Sofya’da Ateşemiliterdi (Askeri Ataşe). Balkan Savaşını kaybetmiş, morali sıfır olan bir ordunun biteceğini fark etti, hemen Genelkurmaya müracaat ederek kıtada görev almak istediğini bildirdi. Enver Paşa “Sen bize orada lazımsın” dese de ısrarla “Cephede yer almak istediğini” bildirdi.

Cephede savaş devam ederken, “Sofya’da yan gelip yatmayı” içinden gelen Vatan sevgisi nedeniyle kabullenmedi, geri hizmet sayılan görevi... Cephede yer alma isteği ısrarlı şekilde devam edince, isteği kabul edildi ve Tekirdağ’da göreve başladı. Kısa bir süre sonra 25 Şubat 1915’de Maydos Bölge Komutanı olarak Çanakkale’de görev almaya başladı. Düşmanın kıyı şeridinden çıkarma yapacağını düşünerek kıyı şeridinde savunma düzeni oluşturdu. Alman 5. Ordu Komutanı olan Liman Von Sanders Paşa, Mustafa Kemal’in kıyı savunma planını değiştirmeseydi, Deniz Savaşı gibi Kara Savaşı da 1 günde biterdi.(1)

Mustafa Kemal, 8.5 ay süren Çanakkale kara savaşında Anafartalar, Conkbayırı, 2.nci Anafartalar başarısını kazanmasaydı, 7.5 saatte biten Deniz Savaşı başarısının bir anlamı olmazdı.(2) Mustafa Kemal, Albay rütbesini Enver Paşa’nın geciktirme gayretine rağmen Çanakkale’de aldı ve Tümen komutanı iken Kolordu yönetti. Mustafa Kemal, Albay rutbesi ile 5. Ordu Komutanı Alman Liman Von Sanders’ten sonra en fazla kuvvete en uzun süre komuta etmiştir.(3) Mustafa Kemal 1919’da Milli mücadele yoluna çıktığında Anafartalar Kahramanı olarak anılmış ve karşılanmıştır.(4) Mustafa Kemal Çanakkale’de askerlere “Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum” demiştir.

Mustafa Kemal’in gazetelere fotoğrafının basılması istenmemiştir. Sansür uygulanmıştır. Ancak ilk defa “Çanakkale kara savaşlarının yararlılıkları görülen ve savunma emrindeki iktidar ve mahareti ile hakkıyla Şan ve Şeref ile boğazları ve hilafet makamını kurtaran doğuştan dahidir ve üstün kahramanlık sahibi, saygın Albay Mustafa Kemal Beyefendi diye yazılmıştır.” (5)

Arıburnu Muharebelerini yönettiği tepeye “Kemalyeri” adı verildi. Şevket Süreyya Aydemir kitabında “Mustafa Kemal’in doğum yeri Kemalyeri’dir” diye yazmıştır. Çanakkale Savaşı İngiltere ve Fransanın sömürgelerindeki askeri ve siyasi prestijini sarsan bağımsızlık hareketlerine neden olan Avusturalya ve Yeni Zelendalıların milli bilinçlerinin oluşmasına etken olmuştur. (6)

Mustafa Kemal Çanakkale’deki vatan kurtaran başarıları nedeniyle, Altın ve Gümüş imtiyaz madalyası, Altın ve Gümüş Liyakat madalyası, Harp madalyası, üçüncü rütbeden Osmani nişanı ile ödüllendirilmiştir. (7)

Çanakkale kara savaşlarının galibi ve kahramanı Mustafa Kemal’dir. Deniz savaşlarının kahramanı da Cevat Çobanlı Paşa’dır. Mustafa Kemal’le beraber Çanakkalede kazandıkları tecrübe ile Kurtuluş Savaşında da başarıyla görev yapan; Fevzi Çakmak, Cafer Tayyar, Fahrettin Altay, Selahattin Adil, İzzettin Çalışlar, Şükrü Naili Gökberk, Kazım Karabekir ve Cevat Çobanlı gibi kahraman subaylarda vardır.

Çanakkale Savaşı; tarihin akışını değiştiren bir savaştır, Kurtuluş Savaşının öncüsü ve başlangıcı olup, orduya büyük bir moral ve dinamizm kazandırmıştır. Kaybedilen Balkan Savaşı yenilgisinin utancını ve kara lekesini silen bir savaştır. İçerde ve dışarda sarsılmış olan prestiji kurtaran ve güçlendiren bir savaştır. Çanakkale Savaşındaki başarının Türk Milletine armağanı Mustafa Kemal Atatürk’tür.

Albay Mustafa Kemal; yeni kurulan bir Tümeni kısa zamanda modern silahlarla donanmış bir Kolordu ile savaşacak duruma getirmekle, yüksek bir teşkilatçı ve yetiştirme kabiliyeti olduğunu göstermiştir. İçerisinde bulunduğu durumu ve araziyi kavrama ustalığı, seri, isabetli ve yerinde karar vererek bu kararları yüksek bir gayretle uygulaması iradesinin ve kendine olan özgüveninin en önemli ispatıdır.

Sahip olduğu “üstün yeteneği” Çanakkale’de konuşturma fırsatı bulmuştur. “Milli Mücadele Liderliği ve Çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nin taşlarını Çanakkale’de döşemiştir” sözü tam yerinde bir sözdür. Geçmişi bilmeyenin geleceği olmaz. Yurtsever olmak, ortak mirastan gururlanacak duygulara ve karaktere sahip olmak gerektirir. Ucuz hamaset nutukları sallamak kahramanlık değil, cephede göstermektir. Gerçek kahramanlık geçmişi yıkmadan, geçmişi unutmadan ve inkar etmeden, bugünlere nasıl kavuştuğumuzu hep hafızamızda tutarak vefalı olmaktır. Biz Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak hepimizin asli görevidir.

Mustafa Kemal olmasaydı, erkeklerimizin adı; Hans, Enrika, kadınlarımızın adı da; Angel, Hangel olurdu, bunu da unutmayalım.

Ünlü Devlet adamı, siyasetçi, asker Rauf ORBAY’ın Ulu Önder ATATÜRK için kulağımıza küpe olması gereken ve sürekli dimağımızda tutmamız gereken şu sözünü “Biz olmasakta O başarırdı, O olmasa biz başaramazdık” diye tarihe not düştüğünü de unutmayalım.

Çanakkale Kara Savaşları Komutanı, Eşsiz Lider ATATÜRK dumanlı, kar, boran olan havayı GÜNEŞ’e çeviren dahinin tam adıdır, bunu da unutmayalım. UNUTTURMAYALIM. Işıklar içerisinde uyuyun Çanakkale Kahramanları. Aziz hatıranız önünde saygıyla eğiliyoruz. Mekanınız Cennet biliyoruz. Dualarımız Çanakkale ruhuna. ÇANAKKALE KALBİMİZİN BAŞTACIDIR.

Kaynakça:

1. İsmet Görgülü, Çanakkale ilk günde biterdi (s.16-17).
2. Tarihçi Sinan, Meydan - Sözcü Gazetesi (2018 -2019-2020 yazıları).
3. İsmet Görgülü, Çanakkale İlk Günde Biterdi (s.184-185).
4. Haluk Oral, Arıburnu 1915 (s. 354-355).
5. Tasvir-i Efkar Gazetesi (29 Ekim 1915).
6. Tarihçi Prof. V. Engin, Cumhuriyet Gazetesi (2018).
7. Sermet Atacanlı, Atatürk ve Çanakkale Komutanları (s. 367-382)