TOKİ’nin büyük hamlesi sonrasında konut, dükkan ve arsa fiyatları düşecek mi?

Devletimiz TOKİ (Toplu Konut İdaresi) vasıtasıyla Cumhuriyet tarihimizin en büyük konut, dükkan ve arsa hamlesi ve 81 İlimizi kapsayan geniş bir proje başlattı.

Bilindiği üzere son 9 aydır (evet, evet, son 9 aydır, bir yıl bile olmadı) Ülkemizde konut, dükkan ve arsa fiyatları olmadık, görülmedik ve duyulmadık ölçüde arttı. Arttı mı artırıldı mı? Onu da bilmiyoruz. Arttı mı, abartıldı mı? Onu da bilmiyoruz.

Bildiğimiz tek şey. Konut, dükkan ve arsa fiyatları şişirilmiş, gerçekçi değil.

Fiyatların yanına yaklaşılmıyor. Bir sıfır (yeni) 3+1 dairenin fiyatı geçen yıl, 5 ise, bu yıl neredeyse 3, 4, 5 kat artmış ve 15, 20, 25 olmuş vaziyette. Dokuz ay önce (bir yıl bile değil, evet evet 9 ay önce) sıfır (yeni) 3+1 daire aldığınız muhitten aynı fiyata bu yıl 1+1 daire bile alamıyorsunuz. Bu nasıl bir aç gözlük, bu nasıl bir fırsatçılık. Ayıp be, insafsızlık be!

Bir de olay yani konut, dükkan ve arsa piyasasında psikolojik hareketler insanları sel gibi fiyat artışına sürüklüyor. “Aaaa bizim Mehmet evini 2 milyon TL’den sattı, benim evim onunkinden güzel ben 2 ,5 milyon TL’ye çıkarttım” diyor adam birden bire.

Birisi gelse adamın evine 20 milyon TL verse 3+1 normal bir mahalledeki evine, adam, “benim evim 2 milyon TL bile etmez” demeyecek, “tamam tamam 20 milyon TL eder benim evim” diyecek.

Ortada ne maliyet, ne piyasadaki arz ve talep durumu bu fiyat artışı fırtınası karşısında önem taşımıyor. Toplumdaki genel psikoloji fiyatları belirliyor. Böyle bir şey olabilir mi ya!

Net ve açıkça ifade ediyorum. Bu seneki yani şu andaki konut, dükkan ve arsa fiyatları şişirilmiş, arttırılmış ve vurgunculuk fiyatlarıdır.

Bu fiyatların ne maliyetlerle ve ne de genel hayat pahalılığı ile ilgisi yoktur. Bu fiyatlar rantçı ahlaksızların arttırdığı fiyatlardır. Rantçı ahlaksızların şişirdiği ve piyasayı allak-bullak ettiği bir ahvalde, Devletimiz Cumhuriyet tarihimizin en büyük konut, dükkan ve arsa hamlesi ve 81 İlimizi kapsayan geniş bir proje başlattı.

Bu projenin ayrıntıları dün 13 Eylül 2022 günü Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklandı.

Buna göre 250.000 sosyal konut, hazine arazilerinde 100.000 altyapılı konut arsası ve 10.000 sanayi sitesi yapılacak. Toplamda 350.000 sosyal konut inşa edilmiş olacak.

Başvurular E-Devlet üzerinden 14 Eylül 2022-31 Ekim 2022 tarihleri arasında yapılacak.

Türkiye tarihinin en büyük konut hamlesinde Toplumumuzun bazı kesimlerine öncelik tanınmıştır. Gençler %20, Emekliler %20, Şehit Yakınları ve Gaziler %5 ve Engelliler %5 olmak üzere konutların %50’si bu kişilere ayrılmış ve geri kalan %50 de diğer vatandaşlarımız için ayrılmıştır.

Evet, güzel ve faydalı bir proje, çok yerinde bir hamledir bu. Konut, dükkan ve arsa piyasasındaki olağanüstü şişirilmiş rantçı ahlaksız fiyatları dengeye getirecek ve hatta fiyatları düşürecek bir projedir bu.Hayırlı olsun.

Şimdi soracaksınız. Cumhuriyet tarihimizin en büyük ve en kapsamlı konut, dükkan ve arsa projesinin uygulamaya geçirilmesi ile gayrimenkul piyasasındaki gerçekçi olmayan şişirilmiş fiyatlar gerçekten düşecek mi? Nasıl düşecek?

Evet herkesin merak ettiği soru bu.

Öncelikle belirteyim ben emlakçı ya da gayrimenkul değerlendirme uzmanı değilim. Hatta emlak ve gayrimenkul işlerinden hiç anlamam.

Ben maliyeci, iktisatçı ve kamu yönetimi uzmanıyım. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye Bölümü mezunuyum. Konuya yalnızca arz ve talep açısından bakacağım. Konuya yalnızca mal, ürün açısından bakacağım. Sonuçta konut, dükkan ve arsa da bir mal, üründür.

Evet, gayrimenkul piyasasında konut, arsa ve dükkan fiyatları düşecek mi?

Bir ekonomi/maliye mezunu bir kardeşiniz olarak bu soruya yalnız arz ve talep açısından bakarak 4 ihtimalle cevap vereceğim.

Gayrimenkul piyasasında fiyatların geleceği için bir tahlil ve değerlendirme sunuyorum:

1-Yeni proje ve bu konut hamlesi ile gayrimenkul piyasasında arz artışı sağlanacaktır. Arz artışı durumunda fiyatlar düşer. Fiyatlar düşmez diyenler varsa, onlara cevabım, “en azından artmaz.”

2-Yeni projedeki yeni konut, dükkan ve arsa imkanlarından yararlanmak için bazı kişiler ellerindeki eski gayrimenkulleri piyasaya sürecekler arz artışı olacaktır. Bundan dolayı da fiyatlar düşer. Fiyatlar düşmez diyeceklere cevabım yine aynı, “en azından artmaz.”

3-Konut, dükkan ve arsa almak için talepte bulunanlar, bu yeni projedeki imkanlardan yararlanmak için taleplerini geri çekeceklerdir. Talepte gerileme olduğu için, fiyatlar düşer, en azından artmaz. Fiyatlar düşmez diyeceklere cevabım, “en azından artmaz.”

4-Yeni projedeki gelişmeler görmek için insanlar "bekle/gör" politikasını uygulayacaklardır. Bundan dolayı gayrimenkul piyasasında talep olduğu yerde sayacaktır. Talep olduğu yerde sayarsa fiyatlar düşer. Fiyatlar düşmez diyeceklere cevabım, “en azından artmaz.”

Ben karamsar ve olumsuz düşünenler için “en azından artmaz” diye bir görüş açıkladım.

Esasında net görüşüm şu: Konut, arsa ve dükkan piyasasında yani gayrimenkul piyasasında fiyatlar düşecektir.

Evet, 2 ihtimal arz ve 2 ihtimal de talep veçhesinden tahlil ve değerlendirme yaparak söylüyorum: Gayrimenkul piyasasında yakın dönemde fiyatlar düşecektir, (haydi karamsar ve olumsuz düşüneler için söylüyorum) en azından artmayacaktır.

Hayırlısı olsun.

Bu güzel ve faydalı ve hatta çok çok gerekli olan hamleyi başlatanları, Cumhurbaşkanı’ndan Bakanı’na, Amiri’nden Memuru’na, Mühendisi’nden Uzmanı’na kadar candan, yürekten kutluyorum.

Ülkemizde insanlarımızın ev alma, konut sahibi olma ve yuva kurma umutlarını kimse yıkmamalarıdır.

İnşallah tekrar umutlandık.

Gerçekten de son 9 aydır yaşanan şişirilmiş fiyatlar, abartılmış konut, dükkan ve arsa fiyatları herkeste umutsuzluk meydana getirmişti. Gariban insanlar ev sahibi olmayı hayal görmeye başlamışlardı. İnşallah, gidişat olumluya döner ve eski normal günlere döneriz. Herkes konut, arsa ve dükkan alımında normal fiyatlarla karşılaşsın.