Arzuhal nedir?

Bu kelime aynı zamanda, "arz" kelimesinden türetilmiştir ve "arz etmek" yani "sunmak" ya da "bildirmek" anlamına gelir. Arzuhallerin yazım tarzı genellikle oldukça resmi ve dil bilgisi açısından titizdir.

Arzuhal, özellikle Osmanlı Devleti'nde ve Cumhuriyetin ilk yıllarında, halkın devletin üst kademelerine, padişaha, valilere ya da diğer yöneticilere ulaşabilmek için kullandığı resmi başvuru şekli olarak bilinir. Günümüzde de benzer anlamda kullanılmakla birlikte, genellikle resmi dairelere, mahkemelere ya da benzeri mercilere yazılan başvuruları ifade eder.

ARZUHALİN ÖZELLİKLERİ

Arzuhalin en önemli özelliklerinden biri, yazılı olarak ve belirli bir formatta yazılmasıdır. Genellikle dilekçe şeklinde bir metin olup, resmi bir dil kullanımı gerektirir. Osmanlı döneminde, halkın padişaha veya idari mercilere iletmek istediği istek, şikayet ya da talepler arzuhal aracılığıyla dile getirilirdi. Bu başvurular çoğunlukla belirli bir formatta yazılır ve genellikle şu bölümleri içerirdi:

Hitap Bölümü: Arzuhalin başlangıcında, başvurunun kime yapıldığı belirtilir. Örneğin, padişaha, vali ya da başka bir üst makama hitaben yazılır.

Giriş Bölümü: Burada başvuru yapan kişi kendisini tanıtarak, başvurduğu mercinin ilgisini çekecek şekilde bir giriş yapar. Bu kısmın dili genellikle çok nazik ve saygılı olur.

Ana Talep veya Şikayet Bölümü: Arzuhalin asıl amacını oluşturan, başvurulan makamdan talep edilen şey veya şikayet edilen durum açıkça ve ayrıntılı bir şekilde ifade edilir.

Sonuç Bölümü: Arzuhalin sonunda, başvurulan merciden beklenen sonuç açıkça belirtilir. Başvurulan kişi ya da merciye teşekkür edilerek veya saygı sunularak yazı sonlandırılır.

İmza: Arzuhalin sonunda, başvuran kişi tarafından bir imza atılır. Eğer başvuran kişi okuma yazma bilmeyen biri ise, bir mührü ya da tanıkların imzası da yer alabilir.

ARZUHALİN MODERN KULLANIMI

Cumhuriyet dönemiyle birlikte, arzuhalin kullanımı, daha çok resmi dilekçeler ve başvurular şeklinde evrilmiştir. Bugün devlet dairelerine veya diğer kamu kurumlarına yapılan başvurular, arzuhal kavramı altında toplanabilir. Örneğin, bir birey bir mahkeme kararına itiraz etmek veya bir sosyal hak talebinde bulunmak için dilekçe yazabilir, bu da aslında bir arzuhal olarak kabul edilebilir.